El Rey Condoy...

LEYENDA MIXE

“EL REY CONDOY”

Ja ´a tu´uk  shë´ ma´a ayu´uk  ja´ay, tu´uk  casadëch (më  mëja´ay  mëd  tosh  chëjkja´ay), yëëch ështa´ay  jëëmbajk, yëëch ëshpaadnë ma´a  tu´uk CUEVA,  majts´k tutsä ëmaye´ek, ma´ayëëch ishtääñ ma´ay  it tünk,  të pudüjk  mët  quepkj, yëëch të pabëjktën  ma´a chëjktën, PENSARAJTËN ko´o  ma´ay  it tünk  MOJA ´ANDËÑ. Ko´o tëguëk shë, ja´a tutsä pëtsëm tu´uk  mish (Condoy), ma´a majts´k tutsä pëtsëm tu´uk  tsääñ  mët  ështujk quëbajk, ko´o yëë tsëajtën ja´a mish.

Ja´a mish të pijën ëvajtën të ështa´añ ko´o këajtën tu´uk ja´ay pëdsëm, piojën ëvajtën ko´o tëgëk shë të më mëja´aynë, ma´ay it tojksh tuk kay, ko´o tosh chëjkja´ay mo´oy toiksh yëë mo´oy ma´a tu´uts.

Condoy të nëjksh ma ma´ay it LAGARËCH, ma´a Tehuantepec Oaxaca, yëë pëjta´akj PRETEXTËCH ko´o nëjksha´añ ështaja´añ ma LUGARËCH,ja´a tosh  chëjkja´ay të ambëjk ko´o cho´oñ.

Tu´uk shë ñëjksh Condoy, ja´a ko´o miñ mëdakdj ti´ich më´ëñ.

Tu´k shë VIAJE tu´uñ ma´a Oaxaca ja´a mëmiñ ma´ay it më´ëñ ja´a tosh chëjkja´ay moje´emñ, ja´a ko´o tsoma´am, më´ëñ mo´ko o ti´ich tsoquëmñ.

Ko´o tso´oñ yëë ështay më´eñ ja´a ko´o MEJORARATËMBIËK “REGUIÓN MIXE”. Condoy më´ëchp me Oaxaca ja´a jayëch ko´o ma´ait më´ëñ mëdajtam ja´a mëdakbj ma´a wiñ.ko´o tujtëm ja´a  Condoy DEFENDERAJTEM  yëë ayu´uk ja´ay ko´o mindë EJERCITO, yëë pë´ëch ñëJKSH MA´A “CERRO DEL ZEMPOALTEPETL” ma´a Condoy cu´ujy ma´ay it tsa´a ja´a ko´o chundë ayu´uk ja´ay.

Tu´uk shë Condoy cho´oñ ma´a Mitla, ja´a ko´o kojëmñ tu´uk chëjk, ma´a tu´uk REY nidu´um kojemñ tu´uk chëjk ko´o chundujkën yëë ishpa´ad tu´uk tëgag ja´a ambëjk; ma´a ayu´uk ja´ay ambëjktën ko´o cojy chëjk ma´a ja´a ni du´um REY ja´a cham “RUINAS DE MITLA”.

Ko´o cho´oñ ma´a Mitla ja´a Condoy ma´a Oaxaca, të ënukshe ko´o chu´uñ, yëëpoksh ma´a “TULE”, tëë quepkj nëdambë (shidë pesa 62 kg) ma´a quepkj mëdsëm pëjy. Condoy mëdamb quepkj ma´a Tule ja´a cha´am “EL ARBOL DEL TULE”, ko´o pëjy oknë ja´a a Condoy oknë.

ko´o tsë´ë tsa´añ ishta´ay Condoy  ja´a tsa´añ ñëjksh ma´a Oaxaca, yëë tëjk mëd jë´ën, chu´uñ. Ma´a tëJK TSA´añ Jack sho´on MOVERAJTËN wiñ Coatlan, ko´o tsa´añ mindë ma´a NEJAPA DE MADERO, atu´uk tosh chëjkja´ay BRUJERIA chu´uñ ma´a tsa´añ oknë ja´a tsa´a.

ja´a Rey Condoy mëga´am tu´uk ANILLO, ja´a je´ep cho´oñ ma´a  Zempoaltepetl, ma´a quiaj tsonañ ni tëñ LUGARË, ja´a ayu´uk ja´ay ishta´añ PERO qui´aj isha´andë.Condoy quia´aj oknë ma´a pudëjkeëm ja´a ayu´uk ja´ay.